KURU KİMYEVİ TOZLAR


Genel Özellikler

     Kuru kimyevi tozlar kimyasal kimyasal yapıları nedeniyle nem çekici özelliktedir. Halbuki bu tozların depolanma sırasında ve söndürme cihazları içerisinde en az 5 yıl bozulmadan kalması gerekir. Bu amaçla kullanılan hammaddeler kimyasal ve fiziksel işlemlere tabi tutularak gerekli katkı maddeleri ilave edilir ve özel formülasyonlar ile kuru toz imal edilir.

    Kuru kimyevi tozlar genel olarak parlayıcı sıvı yangınlarında kullanılır. Elektriksel olarak yalıtkan olduklarından enerjili elektrik donanımı ilgilendiren parlayıcı sıvı yangınlarında kullanılır. Fakat kirletici özelliği nedeniyle elektronik cihaz, hassas makina ve motor yangınlarında tercih edilmezler. Daha çok açık saha yangınlarında ve fabrikaların hassas makina ve cihaz bulunmayan bölümlerinde kullanılır.

    Kuru kimyevi tozlar, yangını çok kısa sürede söndürdüğü için yanıcı maddelerdeki yüzeysel yangınlarda da ( A sınıfı ) kullanılır.

    Kuru kimyevitozun diğer bir özelliği de tane büyüklüğüdür. Tane büyüklüğünün yeterli yüzey kaplayıcı ve uygun püskürtme mesafesini sağlayıcı irilikte olması gerekir. Ortalama tene iriliğinin 40 m olması idealdir. Çok ince toz uzak mesafeler püskürtülemez. Fakat çok ince tozun da örtücülüğü azdır.

    Kuru bir ortamda metaller ve alaşımlar üzerinde aşındırıcı etkiye sahip değildir. Yağlı yüzeylerde uzun süre bekletildiğinde yağlı yüzeylerin bozulmasına yol açar. Bu yüzden kullanıldıktan sonra bu yüzeylerin temizlenmesinde fayda vardır.

    Kuru kimyevi yangın söndürme tozları, normal taşıma ve kullanım koşullarında hiçbir zehirleyizi etki göstermez. Bununla beraber doldurma ortamının havadar olması tavsiye edilir. Gözlerde ve solunduğunda burun mukozasında iritasyona neden olur. Bu kalıcı ve ciddi bir durum değildir.

    Kuru kimyevi yangın söndürme tozları; yanıcı sıvıların yüzeyinde kararlı bir atmosfer oluşturmaz. Sonuç olarak, sıcak metal yüzeyler ya da devam eden elektrik arkları varsa yangın yeniden başlar.

    Normal kimyevi yangın söndürme tozları; yüzeyin altına nüfuz etmiş yangınlarda etkili değildir. Ayrıca kendi oksijenini kendi sağlayan maddelerde çıkan yangınları da söndürmez. Kuru kimyevi yangın söndürme tozunun kaptan boşaltılması ve püskürtülmesi karbondioksit veya azot gibi inert gaz basıncı ile sağlanır.

    Kuru kimyevi yangın söndürme tozlarından ABC tozu ile BC tozu hiçbir zaman birbiriyle karıştırılmamalıdır. 
    
    KURU KİMYEVİ TOZ TİPLERİ


    Kuru kimyevi yangın söndürme tozları, BC sınıfı, ABC sınıfı ve D sınıfı yangınlarda etkili olarak kullanılmak amacı ile üç değişik tipte üretilmektedirler.

    B ve C sınıfı yangınlarda etkili olan kuru toz tipleri ;

• Sodyum bi karbonat esaslı
• Potasyum bi karbonat esaslı
• Potasyum sülfat esaslı
• Potasyum klorid esaslı
• Potasyum sülfat + kalsiyum karbonat esaslı

    ABC sınıfı yangınlarda etkili olan kuru toz tipleri

• Monoamonyumfosfat (MAP) esaslı

D Sınıfı hafif metal yangınlarında etkili olan kuru toz tipleri;

• Alkali kloridler ( Sodyum Klorür, Potasyum Klorür )
• Alkali Boratlar

    Kuru kimyevi ayngın söndürme tozları seyyar ve arabalı söndürücülerde ve merkezi söndürme sistemlerinde, yangın söndürme ajanı olarak kullanılmaktadırlar.